Wykład „O gronostajach, togach i beanii, czyli rzecz o obyczajach uniwersyteckich"
7. kwietnia 2017 r. w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius odbył się wykład „O gronostajach, togach i beanii, czyli rzecz o obyczajach uniwersyteckich”, który poprowadził dr Wiktor Szymborski z Instytutu Historii UJ.
W czasie wykładu zostały omówione wybrane aspekty związane z funkcjonowaniem uniwersytetu. Nacisk był położony głównie na życie codzienne studentów zmagających się nie tylko z trudną materią naukową, lecz także z działalnością swych starszych kolegów, organizujących tak zwane beanie. Omówione zostały zarówno dzieje promocji, ceremoniału uniwersyteckiego, jak również szeroko pojmowanych rozrywek studenckich.
Wykład został zaadaptowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i odbył się w ramach wydarzenia „Dotknij kultury”.
Materiał wideo z wykładu:
Wykład „Czy mózg jest nam potrzebny?”
24. lutego 2017 r. w auli Collegium Novum odbył się wykład zatytułowany „Czy mózg jest nam potrzebny?”. Spotkanie poprowadził prof. dr hab. Jerzy Silberring z Katedry Biochemii i Neurobiologii Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH.
Wykład omawiał podstawy funkcjonowania mózgu, jego wpływ na nasze zachowania. Jaka część naszego mózgu niezbędna jest do prawidłowego funkcjonowania? Co powoduje, że lubimy powracać do rzeczy i zdarzeń przyjemnych, a niektórym tych przyjemności mało i potrzebują się napić lub naćpać? Czy neuronauka pomoże nam w sprawniejszym zapamiętywaniu i jak postępować, żeby nie podpaść egzaminatorowi? Jakie szanse na nauczenie studentów czegokolwiek ma wykładowca wobec reguły 3Z "zakuć, zdać, zapomnieć"? Kiedy mózg nas oszukuje? Te i inne pytania, nurtujące nie tylko studentów, zostały poruszone w trakcie spotkania.
Wykład został zaadaptowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i odbył się w ramach wydarzenia „Dotknij kultury”.
Materiał wideo z wykładu:
Warsztaty „Od bydła do polimerów, czyli o historii pieniądza inaczej"
13 stycznia 2017 r. w Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego w Krakowie odbyły się warsztaty otwarte „Od bydła do polimerów, czyli o historii pieniądza inaczej” zorganizowane przez DON UJ. Warsztaty poprowadził Mateusz Woźniak, pracownik Muzeum Narodowego w Krakowie.
Żeby dobrze poznać monetę czy banknot trzeba je wziąć do ręki. Oglądanie na ekranie komputera czy zza szyby muzealnej gabloty, nie dostarcza pełni wrażeń wynikających z obcowania z obiektem, który po to został stworzony, by przechodził z rąk do rąk. Dlatego też spotkanie miało charakter warsztatów, w czasie których była możliwość bliższego zapoznania się z „wagą” czy nawet „zapachem” pieniądza.
Warsztaty zostały zaadaptowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i odbyły się w ramach wydarzenia „Dotknij kultury”.
Materiał wideo z wykładu:
Wykład „Archeologiczny wehikuł czasu”
29 listopada 2016 r. w Muzeum UJ – Collegium Maius odbył się wykład „Archeologiczny wehikuł czasu” poprowadzony przez prof. dr hab. Jana Chochorowskiego z Instytutu Archeologii UJ.
Archeolog, chcąc poznać odległą przeszłość, musi uruchomić swoisty wehikuł czasu, który przeniesie go w dawno minioną rzeczywistość. Tym wehikułem są wykopaliska, a części składowe jego mechanizmu to znaleziska: rzeczy/przedmioty z kamienia, metalu, drewna, kości, zalegające pod ziemią, czasami pod wodą, pozostawione w ruinach osiedli, złożone obok zmarłych w grobach, ukryte pod kamieniem przed rabusiami czy złożone w ofierze bóstwom. Jakiego paliwa musi użyć archeolog, by uruchomić taki wehikuł i pokonać odległość milionów lat, w których ludzkość nie potrafiła zapisać swoich dziejów, choć mozolnie pokonywała kolejne szczeble rozwoju cywilizacyjnego stopniowo poznając otaczającą przyrodę i ucząc się wykorzystywać jej zasoby? Jak uzyskać informacje od znalezisk archeologicznych – rzeczy, realnych bo materialnych, ale całkowicie niemych świadków przeszłości? Takie paliwo to warsztat naukowy archeologa, i to o nim – a więc o sposobach przywracania pamięci o prehistorycznych przodkach – był ten wykład.
Wykład został zaadaptowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i odbył się w ramach wydarzenia „Dotknij kultury”.
Wykład otwarty "Statki żeglujące w powietrzu, czyli o lataniu w średniowieczu"
21 października 2016 r. w Auditorium Maximum UJ odbył się pierwszy w tym roku akademickim wykład dra Wiktora Szymborskiego z Instytutu Historii UJ pt. „Statki żeglujące w powietrzu, czyli o lataniu w średniowieczu". W trakcie wykładu zostały omówione przykłady świadczące o pierwszych próbach wznoszenia się w przestworza w epoce średniowiecza. W nowożytności uważano, że istnieje kilka dróg wznoszenia się w powietrze: jedna z nich odnosiła się do duchów i aniołów, druga do ptactwa, trzecia do skrzydeł, specjalnie przymocowanych do ciała, czwarta do latających machin. O tym, jak nowatorskie były pomysły ludzi średniowiecza świadczą przykłady zaliczane do trzeciej i czwartej grupy. W trakcie wykładu wszelkie zaklęcia magiczne mające umożliwić latanie czy lewitację zostały pominięte, natomiast były omawiane przykłady i losy średniowiecznych Ikarów, próby budowania machin latających oraz wykorzystania gryfów jako napędu okrętu lotniczego.
Wykład został zaadaptowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Materiał wideo z wykładu:
Wykład otwarty „Szlaki pątnicze oraz prawa pielgrzymów w średniowiecznej Europie”
Prowadzenie: dr Wiktor Szymborski, Instytut Historii UJ
Wykład odbył się 10 czerwca 2016 roku w Librarii Collegium Maius podczas jubileuszowej, piątej edycji wydarzenia „Dotknij kultury”.
Średniowieczni pielgrzymi - kim byli, dokąd zmierzali, w jakim celu wyruszali? Czy każdy mógł wyruszyć na pielgrzymkę? Jakimi zostali obdarowani prawami i przywilejami? Jakie warunki należało spełnić, aby móc zasilić szeregi pątników? Poszukując odpowiedzi na te pozornie łatwe pytania, należy uwzględnić złożoność ówczesnej kultury i skomplikowane realia średniowiecznej rzeczywistości. Tym oraz innym interesującym zagadnieniom historycznym poświęcony był powyższy wykład.
Wykład był zaadaptowany do potrzeb osób niepełnosprawnych.
„Język migowy w klasztorach"
Prowadzenie: dr Wiktor Szymborski, Instytut Historii UJ
W trakcie wykładu, który odbył się 18 marca 2016 r. zostały omówione zagadnienia związane z dawną gestyką używaną w klasztorach oraz ze współczesnym językiem migowym. Reguła nakazująca milczenie w wielu obszarach życia klasztornego wytworzyła potrzebę komunikacji międzyludzkiej za pomocą znaków. Wielość i różnorodność znaków czy gestów, jakimi posługiwali się bracia zakonni w klasztorach kojarzy się jednoznacznie ze współczesnym językiem migowym. Czy te dwa, na pozór odległe światy, świat gestyki klasztornej i świat współczesnego języka migowego mają coś ze sobą wspólnego? Skąd w ogóle pojawił się język migowy w średniowieczu? Jak ewoluował? Na te i inne pytania znajdziecie Państwo odpowiedź wysłuchując poniższego wykładu.
„Diabeł w kulturze średniowiecza"
Wykład prowadzony przez dra Wiktora Szymborskiego z Instytutu Historii UJ odbył się 15 stycznia 2016 roku w Collegium Paderevianum II, budynku B w Sali 505. W jego trakcie została przedstawiona historia postrzegania diabła w wiekach średnich, kwestia przywoływania sił piekielnych, kontaktów z szatanem, ikonografii „piekielnej", hierarchii diabłów w wiekach średnich. Przybliżając dzieje sił piekielnych w średniowieczu zostały ukazane różnice w postrzeganiu diabłów, jakie zachodziły na przestrzeni wieków w średniowiecznej Europie. Piekło i męki piekielne postrzegane w XIV i XV wieku znacząco odbiegały od pierwotnych przedstawień z epoki wczesnego średniowiecza. W czasie tzw. rozwiniętego średniowiecza mnogość diabłów i sił nadprzyrodzonych otaczających człowieka była niezwykle rozbudowana. W czasie wykładu zostały także przybliżone dzieje medycyny przez pryzmat postrzegania sił piekielnych, jak również to, w jaki sposób postrzegano wizje piekła.
Materiał wideo z wykładu:
„Szachy w kulturze średniowiecza"
Wykład odbył się 7 października 2015 roku podczas Dnia Otwartego DON UJ i zapoczątkował cykl wykładów otwartych organizowanych przez Dział ds. Osób Niepełnosprawnych UJ w ramach przedsięwzięcia „Dotknij kultury".
Wszystkie wykłady z tego cyklu zostały zaadaptowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzroku i słuchu oraz są tłumaczone na polski język migowy. Dla osób niewidomych zostały przygotowane adaptacje dotykowe do prezentowanych ilustracji.
Prowadzenie: dr Wiktor Szymborski, Instytut Historii UJ
Materiał wideo z wykładu: